Per 1 september zijn de lonen in de apothekersbranche met 8% gestegen. En dat is nog maar het begin: tot 2027 loopt dit op tot zo’n 20%. Een mooie stap voor medewerkers, maar voor apotheekeigenaren betekent het een forse extra kostenpost bovenop marges die al onder druk staan. Hoe voorkom je dat je winst verdampt? En welke keuzes kun je nú al maken? We vroegen het aan Cynthia Kiewiet-Wietsma, fiscaal adviseur en teammanager bij Alexandré Finance. Zij werkt dagelijks met apothekers en weet hoe groot de impact van de cao is op de praktijk.
Wat staat er in de nieuwe cao Apotheken?
De cao Apotheken, die tot 2027 loopt, bevat forse loonstijgingen. Cynthia legt uit: “Medewerkers kregen in september eerst een eenmalige compensatie van bijna 60% van hun maandsalaris. Daar bovenop kwam per 1 september een loonsverhoging van 8% en per 1 januari volgt nóg eens 8%. In minder dan een jaar tijd stijgen de lonen dus met 16%.”
In de jaren daarna volgen nieuwe verhogingen, deels gebaseerd op OVA-gelden: bijdragen van de overheid die via zorgverzekeraars bij apothekers terecht moeten komen. “Maar of dat geld volledig bij apothekers belandt, is onzeker,” zegt Cynthia. “Dat maakt de financiële planning lastig.”
Marges die al onder druk stonden
De timing van de cao is ongelukkig, want apothekers kampen al langer met smalle marges. Een belangrijke oorzaak ligt in het preferentiebeleid van zorgverzekeraars. Zij wijzen een voorkeursmedicijn aan waarvoor lage prijzen zijn onderhandeld. Zodra dat middel niet leverbaar is, moet de apotheek een duurder alternatief verstrekken, maar krijgt daar vaak niet de hogere prijs voor vergoed.
Ook de voortdurende medicijntekorten spelen een rol. Omdat Nederland zulke lage prijzen afdwingt, staan we internationaal vaak achteraan in de productierij. Als er iets misgaat in de productie, merkt de Nederlandse apotheker dat vrijwel direct. Daar komt nog bij dat zorgverzekeraars halverwege het jaar van preferent geneesmiddel kunnen wisselen. Apothekers die hun voorraad hebben ingekocht op het oude middel, zien die voorraad dan ineens waardeloos worden.
“Het gebeurt regelmatig dat apotheken zelfs geld toeleggen op het leveren van medicijnen,” vertelt Cynthia. “Daar bovenop komen nu de hogere loonkosten. Voor sommige apotheken is dat echt spannend.”
Waar liggen de mogelijkheden?
Toch betekent dit niet dat apothekers machteloos toekijken. Er zijn verschillende manieren om slimmer te werken en de kostenstijging op te vangen. Cynthia deelt enkele praktijkvoorbeelden:
- Medicijnautomaten en uitgiftepunten: herhaalmedicatie kan efficiënter worden verstrekt, bijvoorbeeld via automaten of samenwerkingen met supermarkten. “Voor eerste uitgiftes is uitleg nodig, maar bij herhaalmedicatie kan dit echt een quick win zijn,” zegt Cynthia.
- Ruimte besparen: sommige apotheken huren onnodig veel ruimte. “Ik ken een apotheek die de helft van het pand heeft afgestoten. Dat scheelt enorm in de vaste lasten.”
- Werk uitbesteden: bepaalde bereidingen kunnen worden uitbesteed aan de groothandel, zodat assistenten meer tijd hebben voor uitgifte.
- Digitalisering: van salarisverwerking tot administratie en debiteurenbeheer. “Hoe beter je processen digitaal ingericht zijn, hoe meer tijd en overzicht je wint.”
Over dat laatste schreef Alexandré eerder een kennisartikel: Slim debiteurenbeheer voor apotheken.
De rol van Alexandré Finance
Bij zulke ingrijpende veranderingen is goed inzicht in je cijfers cruciaal. Alexandré Finance ondersteunt apothekers met kwartaalrapportages, branchevergelijkingen en strategisch advies. “We kijken niet alleen naar de cijfers, maar ook naar hoe je ze kunt vertalen naar praktische keuzes,” legt Cynthia uit.
Die branchekennis is belangrijk. “We kennen de systemen zoals Pharmacom, weten hoe we SFK-data moeten interpreteren en snappen hoe afspraken met groothandels en zorgverzekeraars doorwerken in de praktijk. Dat maakt dat we apothekers echt kunnen adviseren, niet alleen administreren.”
Neem efficiëntie serieus
De kans is groot dat schaalvergroting in de apothekersbranche doorzet. “Een kleine dorpsapotheek redt het straks bijna niet meer. Je hebt voldoende volume nodig om de hogere kosten en het personeelstekort op te vangen. Efficiëntie wordt dus nóg belangrijker.”
“Zorg dat je administratie maandelijks op orde is. Alleen dan zie je tijdig wat de loonsverhogingen voor jou betekenen en kun je bijsturen. Wacht niet tot de jaarrekening: stuur onderweg bij. En zoek contact met collega-apothekers; je kunt veel van elkaar leren.”
De nieuwe cao biedt werknemers een terecht betere beloning, maar zet apotheekeigenaren financieel onder druk. Door kritisch te kijken naar processen, digitalisering en ruimtegebruik, kunnen apotheken de extra kosten deels opvangen.
Wil je weten hoe jouw apotheek er financieel voorstaat en welke keuzes je nú kunt maken? Neem gerust contact op met Alexandré Finance.
